Gazprom Başkanı Aleksey Miller, Avrupa ülkelerini rahatsız eden Güney Akım doğalgaz boru hattı projesinin iptali ile ilgili kararın 1 Aralık’ta Ankara’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan görüşmesinde alındığını açıkladı.
İKİ LİDERİN KARARI
Rus devlet televizyonu Rossiya-1’e gelişmelerle ilgili değerlendirmede bulunan Miller, “Türkiye, Rusya’nın ne önerdiği ve pozisyonunun farkında. Onlar bunu biliyor. Bizim tutumumuz Türk tarafına aktarıldı. Bu tür gelişmeler görüşmeler sırasında tesadüfen ortaya çıkmaz. Ancak anlaşma kesinlikle iki lider arasındaki karardır.” dedi.
“BULGARİSTAN’DAN İZİN YOK”
Güney Akım’la ilgili Bulgaristan izin vermeden Karadeniz’in altından doğalgaz boru hattı döşenmesi ile ilgili çalışmaların başlamasının imkansız olduğunu hatırlatan Miller, “Bulgaristan’ın ekonomik sahasından geçecek. İnşaat için izin vermeden nasıl yapabiliriz? Burada izin yok. İnşaat için izin olmadığını not etmemiz gerekiyor. Buradaki faaliyet tamamen Bulgaristan tarafı ile ilgili olmalı. Sorumluluğu Avrupa Komisyonu’na yüklememek gerekiyor…” ifadelerini kullandı.
“AVRUPA BİRLİĞİ DOĞALGAZ VANASINI TÜRKİYE’YE HEDİYE ETTİ”
Avrupa Birliği’nin kabul ettiği Üçüncü Enerji Paketi’nin boru hatlarının operasyonu ile ilgili olduğunu belirten Miller, “Boru hatlarının inşası bu uygulama içinde yer almıyor…” hatırlatmasında bulundu. Miller, Avrupa Birliği ve Avrupa Komisyonu’nun doğalgaz vanasını Türkiye’ye hediye ettiğini söyledi. Miller’e göre Bulgaristan kaybetti.
“BULGARİSTAN KAYBETTİ, TÜRKİYE KAZANDI”
Batı Hattı’ndan gelen 18 milyar metreküp doğalgazın Bulgaristan üzerinden Türkiye ve Makedonya’ya verildiği bilgisini aktaran Miller, “Bulgaristan kaybetti… Bu ülke için durum kolay değil. Kaçırılan gelirden çok doğrudan kayıp var. Bulgaristan’a 3 milyar avro yatırım yapılmayacak. 6 bin istihdam imkânı olmayacak. Şimdi tüm bu kapasite yeni hatla birlikte Türkiye üzerinden yapılacak..” değerlendirmesinde bulundu.
“TÜRKİYE DOĞALGAZDA TRANSİT ÜLKE OLACAK”
Türkiye’nin yeni fırsatı Avrupa ile diyalogunda da yararlanabileceğini belirten Miller, “Biz de doğalgaz alanında Türkiye gibi yeni stratejik ortak kazandık. Türkiye doğalgaz piyasasında çok dinamik gelişen ülke. 2014 sonuçlarına göre doğalgaz alımı açısından Türkiye üçüncü sıradan ikinci sıraya yükseldi. Türkiye doğalgazda transit ülke olacak. Türkiye üzerinde 50 milyar metreküpün üzerinde Rus doğalgazı transit geçecek. Bu da kuşkusuz Türkiye’nin bölgede jeopolitik statüsünün artırılması anlamına geliyor. Türkiye Kuzey Avrupa’daki Almanya gibi, dağıtım merkezine dönüşüyor.” dedi.
“AVRUPA STRATEJİMİZ DEĞİŞİYOR”
Güney Akım doğalgaz boru hattı projesinin iptalinin ardından Avrupalı müşterilerin doğalgazı Türk sınırından alacaklarını belirten Miller, “Bizim Avrupa piyasası ile ilişki stratejimiz değişiyor. Güney Akım doğalgaz boru hattı projesinin iptali konusu bizim pazardaki operasyon tarzımızın yeni bir başlangıcı olacak. Biz eskiden Avrupa piyasasında tüketiciye doğalgazı arz etmeyi planlıyorduk…” dedi.
AVRUPA’YA TESLİM NOKTASI TÜRKİYE-YUNANİSTAN SINIRI
Zorla aşk olmadığını ifade eden Miller, “Eğer müşterimiz evinde almak istemiyorsa, üzerini giyip pazara gitmesi gerekiyor. Eğer hava soğuksa daha sıcak bir şeyler giymeli. Onlar bir kısım paketler alabilir. Üçüncü Enerji Paketi gibi. İçinin boş olmamasına dikkat edilmeli. Bizim açımızdan teslim noktası artık Türkiye-Yunanistan sınırındaki mağaza…” ifadelerini kullandı.
Miller, Üçüncü Enerji Paketi’nin Gazprom’un Güney Akım yerine Karadeniz’in altından geçecek ve Türkiye üzerinden Yunanistan sınırına ulaşacak yeni güzergahı engellemediğini söyledi.
“GÜNEY AKIM KARARI SON KARAR”
Güney Akım projesinin iptali ile ilgili kararlarının son karar olduğunu, konunun kendileri açısından tamamı ile kapandığını ifade eden Miller, “Projenin durdurulması yönünde Avrupa Birliği’nin dikte ettiği siyasi tutum etkili oldu. Bu onların tercihi. Avrupa Parlamentosu 17 Nisan’da Güney Akım’ın yasaklanması yönünde karar aldı. Haziran ayında Avrupa Komisyonu Bulgaristan’a mektup gönderdi. Muhtemelen bu talep Güney Akım’ın inşası ve Rusya ile birlikte projeye dahil olmayı yasaklıyordu…” bilgisini verdi.
Projenin son altı aylık dönemde tamamen kuşatıldığını ifade eden Miller, topun Rusya’da olduğunu ifade etmenin, sadece vebali başkalarına atma girişimi olduğunu belirtti.
Bu süreçte zaman ve para kaybettiklerini, ancak bir kısım tecrübe ve bilgi sahibi olduklarını belirten Gazprom Başkanı, “Biz şimdi Avrupa bürokrasisini çok iyi bildiğimizi söyleyebiliriz. Kim benzer bir durumun bir ay, iki ay ya da yarım yıl sonra olmayacağını garanti edebilir..” eleştirisi getirdi.
PROJENİN İPTALİNDE 5 ÜLKE ETKİLENDİ
Avrupa’nın doğalgaz ihtiyacını karşılamak üzere alternatif yollar oluşturulması düşüncesiyle ortaya çıkan Güney Akım Doğalgaz Hattı Projesi, Rus doğal gazını Karadeniz altından döşenecek bir boru hattıyla Bulgaristan üzerinden Macaristan, Sırbistan, Avusturya ve Slovenya’ya taşınmasını öngörüyor. Projenin tamamlanması halinde boru hattı ile yıllık 63 milyar metreküp doğalgazın Doğu ve Orta Avrupa’ya taşınması hedefleniyor. AB, 2020’ye kadar bitmesi planlanan projeye Rusya’ya olan bağımlılığın artacağı gerekçesiyle karşı çıkıyor.
